بررسی نقش عاملیت و ساختار در رابطه میان منابع و توسعه
فایل پیوست پاورپوینت ارائه آقای دکتر مهرداد ناظری با موضوع بررسی نقش عاملیت و ساختار در رابطه با منابع و توسعه است که در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۳ در کارگروه منابع ملی اندیشگاه طرح هزاره به بحث و بررسی گذارده شد. نویسنده بحث خود را با چهار پارامتر اصلی عاملیت، ساختار، منابع و توسعه آغاز میکند. وی در ابتدا به توضیح مفهوم عاملیت و ساختار به ویژه از دیدگاه دو متفکر برجسته گیدنز و بوردیو می پردازد. براساس دیدگاه این دو متفکر، میان عاملیت و ساختار تضاد وجود ندارد. وی در ادامه سوالات مهمی را مطرح می کند از جمله اینکه چگونه می توان رابطه ای پویا و دوطرفه میان عاملیت و ساختار برقرار کرد که موجب افزایش اثر گذاری منابع بر روند توسعه ایران شود. وی با توجه به دیدگاه گیدنز و بویژه بوردیو توضیح می دهد که افراد در طبقات اجتماعی خود رشد میکنند و می توانند در موقیعت اجتماعی خود به طور آگاهانه عمل کنند. بوردیو بر این باور است که هر فردی در یک نظام اجتماعی دارای منش یا عادت واره های است. از جمله ویژگی های منش این است که انعطاف پذیر است و امکان فعالیت را به فرد می دهد. فرد بخشی از عادت واره ها را در کودکی کسب میکند که عادت واره های اولیه نام دارند و بخش دیگر این عادت واره ها که ثانویه هستند حاصل تجربه اجتماعی فرد است. ناظری صحنه ای را ترسیم میکند که در آن هر فرد به عنوان عاملی که دارای عادت واره های اولیه و ثانویه است با توجه به طبقه اجتماعی خود در یک میدان قرار دارد. میدان جایی است که سرمایه های اجتماعی، فرهنگی، نمادین و اقتصادی در آنجا قرار گرفته است. میدان درحقیقت نوعی بازار است که هرچقدر فرد بتواند از سرمایه های موجود در میدان استفاده کند قدرت بیشتری کسب خواهد کرد. نویسنده توضیح میدهد که به عقیده بوردیو آنچه مانع رسیدن به توسعه است وجود عواملی است که منش را کنترل میکنند و مانع رسیدن به هدف مطلوب می شوند. از طرف دیگر موقعیت میدان ها میتواند بر کنشگران اجتماعی تاثیر بگذارد. بوردیو با بررسی میدانی جامعه الجزایر نشان میدهد که در این جامعه طبقه مسلط بر طبقات دیگر اثر میگذارند و آنها را همسو با اهداف خود می کنند و این امر سبب عدم توسعه این جامعه می شود. نقطه شروع توسعه نیافتگی دسترسی طبقه مسلط به منابع میدان ها ست. بوردیو از دیدگاه ناظری مانند مارکس به نقش اقتصاد و سرمایه (منابع ) و این امر که طبقه مسلط میتواند به طور نامشهود منابع طبقات اجتماعی دیگر را تصاحب کند، اشاره میکند. نقش عاملیت آنجاست که با خلاقیت و آگاهی از وضع موجود نقش فعالی را در میدان ایفا می کند و به مرور رابطه عاملیت و ساختار را به سمتی پیش ببرد که رابطه ای دوسویه، پویا و مبتنی بر دیالکتیک جمعی در جامعه شکل بگیرد در واقع نقطه شروع حرکت به سمت توسعه ایجاد رابطه پویا ودوسویه مبتنی بر خرد میان عاملیت و ساختار است.
بررسی نقش عاملیت و ساختار در رابطه میان
