ارائه آقای دیوسالار با عنوان "الگو و مکانیسم اثرگذاری منابع ملی بر توسعه"
رئیس كارگروه:آقای عبدالرسول دیوسالار
شماره جلسه: پنجاه
تاریخ برگزاری: ۱۳۹۰/۹/۱۲
محل برگزاری:اندیشگاه طرح توسعه هزاره
مدت زمان:۳ ساعت
حاضرین(به ترتیب الفبا): مهندس فیروز بالکانی، معصومه ثانی،دکتر غلامرضا حداد، عبدالرسول دیوسالار، ، دکتر مهرداد ناظری، دکتر آمنه جعفری قدوسی.
غائبین:. دکتر محمود فرهادی نیا
تنظیم کننده:معصومه ثانی جوشقانی
عنوان: ارائه آقای دیوسالار با عنوان “الگو و مکانیسم اثرگذاری منابع ملی بر توسعه”
چکیده: در این نشست، آقای دیوسالار طرح خود با عنوان ” الگوی اثرگذاری منابع ملی بر توسعه” را ارائه داد و سپس اعضا آن را مورد نقد و بررسی قرار دادند.
دستور كار جلسه:
۱٫بررسی چگونگی چاپ و انتشار کتاب های کارگروه منابع ملی
۲٫ارائه آقای دیوسالار با عنوان “الگو اثرگذاری منابع ملی بر توسعه”
محور مذاکرات:
۱٫بررسی مراحل چاپ و انتشار کتاب:
موضوعات مورد تصویب:
۱)بررسی فرایند چاپ و انتشار
۲)بررسی و ارزیابی اعضا از اهداف چاپ و انتشار کتاب
۳)تاکید بر اهیمت فرایند توزیع به عنوان مولفه موثر در انتخاب ناشر
۲٫ارائه آقای دیوسالار
۱)این ارائه در واقع به مثابه گشایش مسیر پژوهشی و تدوین محورهای مطالعاتی جدید در دستورکار، کارگروه طی سال جدید است.
۲)پرسش تحقیق: منابع ملی طی چه روندی منجر به تغییر نرخ توسعه می شوند؟
۳)سیر مطالعاتی کارگروه در سال گذشته نشان داد مولفه ها و گونه های متفاوتی بر متغیر مستقل توسعه تاثیرگذارند. بر این اساس منابع به مثابه ورودی های پایه بر توسعه تاثیر می گذارند.
۴)بر اساس این مفروضات، سه الگوی متفاوت از مکانیسم اثرگذاری منابع بر توسعه قابل تدوین است.
۱٫گونه های متفاوت از منابع، به اشکال مختلف بر توسعه اثر می گذارند. بر این اساس منابع به مثابه ورودی پایه توسعه هستند این منابع بر دو نوعند. منابع نوع اول: نیازمند پردازش هستند و تحت فرآیندهای تبدیلی جهت تولید ارزش قرار می گیرند. منابع نوع دوم: این منابع مانند منابع مالی، فرآیند ساز هستند و نیازمند پردازش خاصی نیستند و یا منابعی هستند که از نوع اول به نوع دوم ارتقا یافته اند..
۲٫منابع طی ۴ مرحله بر توسعه اثر می گذارند: مدیریت منابع، تولید ارزش، تخصیص ارزش حاصل از منابع یا تخصیص منابع، اثرگذاری بر جریان منابع.
۳٫منابع با توجه به گونه های مختلف خود، طی مراحل مختلفی بر توسعه اثر می گذارند:
۱)نیروی انسانی از طریق فرایند اجتماعی به توسعه منجر می شود.
۲)منابع معدنی و انرژی از طریق فرایند اقتصادی به توسعه منجر می شود.
۳)توان و نیروی نظامی از طریق فرایند ژئواستراتژیک به توسعه منجر می شود.
۴)پتانسیل سرزمینی و جغرافیایی از طریق فرایند ژئوپلتیک به توسعه منجر می شود.
۵)توان دانشی و صنعتی از طریق فرایند علمی به توسعه منجر می شود.
نقد و نظر:
۱٫در مورد الگوی نوع اول، منابع تفکیک پذیر نیستند. بلکه منابع شامل هر دو تعریف با میزان متفاوت می شوند.(میراحسنی)
۲٫در مورد الگوی نوع دوم، تخصیص واژه ای اقتصادی است که قابل اطلاق به مولفه های فرهنگی دخیل در توسعه نیست.(حداد)
۳٫در حالی که الگوی اول و دوم پروژه مدارانه و بر اساس برنامه ریزی طراحی خواهند شد، الگوی سوم بر اساس پروسه محوری به تلاشی برای فهم توسعه می پردازد؛ بر این اساس این الگو دربرگیرنده تلاشی برای تغییر و توسعه نیست.(حداد)
۴٫الگوی سوم با تفکیک منابع به تفکیک توسعه می پردازد؛ این موضوع گردآوری دوباره انواع توسعه زیر یک فرایند توسعه کلی را دشوار می سازد.(حداد، بالکانی)
۵٫الگوی دوم به دلیل اهمیت برنامه ریزی در توسعه و گشودگی معنایی و تخصصی، محور مطالعاتی بهینه تری را در اختیار کارگروه قرار می دهد.(حداد، بالکانی، ناظری، میراحسنی)
۶٫باید امکان تجمیع هر سه الگو و مهندسی معکوس توسعه در طرح مورد نظر بررسی شود.(بالکانی)
۷٫منابع مالی که نیازمند پردازش نیستند، در کدام دسته از انواع منابع مورد اشاره قرار دارند. (ناظری)
۸٫طبقه بندی منابع در این الگوها ابهام دارد.(بالکانی)
۹٫نگاه پسا مدرنی به توسعه در هیچ یک از این الگوها دیده نشده است.(ناظری)
۱۰٫در طراحی مکانیسم اثرگذاری منابع بر توسعه، می بایست بر شاخص سازی توسعه و در نتیجه پنل مدیریتی تولید و تخصیص منابع توجه شود.(حداد)
۱۱٫در مکانیسم اثر گذاری منابع بر توسعه باید به توازن تولید و مصرف توجه شود.(بالکانی)
۱۲٫توازن تولید و مصرف نمی تواند شاخص مناسبی در طراحی الگوی مورد نظر باشد چرا که در جوامع سنتی این توازن وجود دارد، اما توسعه وجود ندارد.(حداد، ناظری)
۱۳٫بهتر است الگوی اول و دوم برای رسیدن به الگو مناسب با هم تلفیق شوند.( ناظری)
۱۴٫ اعضا بر استفاده از الگوی دوم در طراحی مکانیسم اثرگذاری منابع بر توسعه توافق کردند.
دستور کار جلسه آینده:
ارائه دکتر ناظری با عنوان ” فرآیند اثرگذاری محوری منابع بر توسعه”
