این گزارش به ارایه شاخص سیمرغ توسعه ایران در سال ۱۳۹۸ اختصاص دارد. شاخص سیمرغ توسعه در گروه سیمرغ توسعه اندیشگاه طرح هزاره پاسارگاد طراحی شده است. در سال‌های گذشته، این شاخص تحت عنوان شاخص توسعه‌پذیری منتشر می‌شد اما بر اساس نظر خبرگی اساتید توسعه (رشته‌های مختلف) شکل جدید شاخص با عنوان سیمرغ توسعه، در قالب مدل تکامل‌یافته‌ای از توسعه‌پذیری، در سال ۱۳۹۸ طراحی شد. سیمرغ توسعه بدین معناست که توسعه در نتیجه فعالیت سه کلید هماهنگی، همکاری و اطمینان در جهت گشایش مستمر دسترسی به حقوق مالکیت و کنش به پیش می‌رود. هرچند که شاخص‌های موجود در سطح ملی و بین‌المللی، وضعیت این سه کلید اصلی توسعه را تا حد زیادی منعکس می‌سازد اما شرح حالی که از وضعیت آنها ارایه می‌دهد، نشانگر اثر عاملان این وضعیت نیست. به دیگر سخن، مهمترین وجه تمایز شاخص سیمرغ توسعه با دیگر شاخص‌های توسعه، نمایش اثر بازیگران (سازمان‌های مختلف حاکمیتی و حوزه عمومی و گروهی) روی سه کلید توسعه است. افزون بر این، شاخص سیمرغ توسعه، توسعه را از نظر بنیه پویا و مقطعی نیز می‌سنجد.
در قالب جدید، گزارش سالانه شاخص سیمرغ توسعه در دو بخش ارایه می‌شود: بخش اول به نتایج محاسبه شاخص بر اساس اثرگذاری بازیگران (سازمان‌ها) روی شاخص‌های بنیه پویا و مقطعی توسعه اختصاص دارد و بخش دوم به مقایسه وضعیت سیمرغ توسعه ایران با کشورهای منتخب و بر اساس شاخص‌های بین‌المللی توسعه می‌پردازد. بخش دوم، فاقد تحلیل اثر بازیگران است اما برای استخراج توصیه‌هایی برای بهبود روند توسعه کشور سودمند خواهد بود.
از سال ۱۳۹۹، شاخص سیمرغ توسعه با افزودن ابعاد رفتاری یا روابط بین افراد در حوزه عمومی و گروهی به شاخص‌های موجود سیمرغ در دو مقطع شش‌ماهه نخست سال و شش‌ماهه دوم سال (همراه با شاخص تطبیقی) گزارش خواهد شد. گزارش مبانی نظری نسخه جدید شاخص سیمرغ توسعه در وبسایت اندیشگاه طرح هزاره در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. گزارش مبانی نظری و معرفی شاخص سیمرغ توسعه، نسخه ۱۳۹۸، هم‌اکنون در وبسایت این اندیشگاه در دسترس علاقمندان است.
شاخص سیمرغ توسعه در سال ۹۸، به اندازه ۲٫۸۰۷- درصد بود که ۰٫۵۲۷- درصد آن، تضعیف قوه پویا و ۲٫۲۸- درصد آن، تضعیف قوه مقطعی سیمرغ را نشان می‌دهد. تضعیف بنیه پویایی سیمرغ توسعه بدین معناست که ضعف در اعتماد، اطمینان و هماهنگی سال ۹۸ روی عملکرد توسعه در سال‌های آینده، اثر منفی خواهد گذاشت. بحران‌های متعدد سال ۹۸ از سیل ابتدای سال تا واکنش به اعتراضات آبان نسبت به شوک‌درمانی قیمت بنزین و تاخیر در اعلام علت سقوط هواپیمای مسافری اوکراین در کنار شیوع ویروس کرونا، در تضعیف بنیه توسعه توسعه ایران، نقش محوری داشتند اما شیوه برخورد با این وقایع و مدیریت آنها، نسبت به خود وقایع، اثر بیشتری به جای می‌گذارد. در سال ۹۶، بنیه توسعه به اندازه ۰٫۷۷۸- درصد و در سال ۹۷ به اندازه ۰٫۹۲۶- درصد بود. مقایسه این ارقام، دال بر تضعیف سیمرغ توسعه در طی زمان است. در متن گزارش، معنای این ارقام با تفصیل بیشتری شرح داده می‌شود.
چرا این موارد اهمیت دارند؟ شاید در ابتدا این طور به نظر برسد که در حال حاضر توسعه ایران، معطل رونق تولید و گذار از شریط رکودی است که بخش مهمی از آن از جانب تحریم‌های بین‌المللی است. صورت مساله همین است یعنی یک بنیه تولیدی ضعیف و نبود رونق در تولید ملی، کاهش احساس تعلق به سرزمین و برونکوچی، تنش‌های داخلی و بین‌المللی و مواردی از این دست. اگر محیط کسب‌وکار مساعد باشد آنگاه تولید با تلاش تولیدکنندگان رونق می‌یابد و در صورت اطمینان مصرف‌کنندگان به تولیدکنندگان داخلی است که متقاضی کالاهای ملی می‌شوند و کارکرد تولیدکنندگان داخلی به ایجاد انگیزه رانت‌جویی و سودهای حاصل از فعالیت نامولد یا ایجاد انگیزه کارایی و سودهای مولد از جانب سازمان‌های حاکمیتی وابستگی دارد؛ فضای رقابتی سالم که در آن از اجرای قراردادها، نبود نگرانی از بابت زورمداری در مبادلات، عدم تبعیض در تعریف حقوق و اجرای حقوق، اطمینان وجود دارد، مهمترین موارد انگیزشی سازمان‌های حاکمیتی-اجرایی است که روی رونق تولید اثر مستقیم دارد. بنابراین، بخش مهمی از مشکلات تولید در بیرون از حوزه اقتصاد و در محیط سیاست ایجاد می‌شود و مهمترین دغدغه شاخص سیمرغ توسعه، نشان دادن مواردی است که باید اصلاح شوند.
