در این گفت و گو، دکتر محمد علی اسلامی ندوشن استاد و اندیشمند برجسته ایرانی و یکی از پرکارترین نویسندگان معاصر، در خصوص توسعه و مسائل آن در ایران با عبدالرسول دیوسالار و دکتر مهرداد ناظری به گفت و گو نشست. دکتر محمد علی اسلامی ندوشن به عنوان یکی از اندیشمندان تاثیرگذار ایرانی، مطابق سیاق همیشگی اندیشه هایش بر محوریت تمدن، فرهنگ و زبان تاکید دارد. در نظر دکتر ندوشن، ابعاد تمدنی توسعه آنچنان جدی است که باید آن را در هر تلاش توسعه ای به عنوان مولفه ای بنیادی مورد توجه قرار داد.
دکتر ندوشن معتقد است توسعه باید بتواند هر دو بعد نیاز انسانی شامل نیازهای مادی و معنوی را پوشش دهد و چنین توسعه ای می تواند همه جانبه قلمداد گردد. وی نقد جدی وارد بر الگوهای مارکسیستی و لیبرالیستی را بی توجهی آنها به ابعاد معنوی در نظریه توسعه می داند و می گوید بی توجهی به رفع این قبیل نیازها در نظریات توسعه غربی مهمترین نقطه ضعف آنها است.در واقع ساختار تمدنی غرب نتوانسته است نمونه ای عرضه کند که کاملا موافق طبع بشر باشد و جنبه هایی از مطالبات بشری را نادیده گرفته است. این است که اگر بشریت بخواهد ادامه زندگی قابل قبول بدهد، باید در جستجوی راه حل سومی (به غیر از الگوهای مارکسیستی و لیبرالیستی ) باشد. ندوشن باور دارد که دنیا اکنون از بی تعادلی در شئون مختلف رنج می برد و بیش از همیشه بی تعادل شده است. در حالیکه به اعتقاد ندوشن ویژگی اشراقی گری تمدن شرقی و به ویژه تمدن ایرانی می تواند برای رفع این ضعف در نظریات غربی توسعه کارساز باشد. وی می گوید نتیجه طبیعی پیمودن مسیر تاریخی تمدن اشراقی در ایران توسعه نیست اما راز پایداری تمدن ایرانی به عنوان یکی از کهنسال ترین تمدن های پابرجا،توان یادگیری و تطابق پذیری بالای آن است. بدین معنی که تمدن ایرانی، ابعاد عقلانیت و اندیشه پیشرفت برآمده از غرب را می تواند دریافت کند و با ملحوظ کردن درون مایه های تمدنی و فرهنگی خود به توسعه همه جانبه دست یابد.دکتر ندوشن در این گفت و گو تاکید فراوانی بر ویژگی پایداری تمدن ایرانی و در نتیجه کهنسالی آن داشت که ضروی است در اندیشه توسعه مورد توجه قرار گیرد. این نویسنده و استاد برجسته اهمیت ادبیات و زبان فارسی را نیز در مقولات توسعه مورد توجه ویژه داشتند.
دکتر ندوشن معتقد است توسعه باید بتواند هر دو بعد نیاز انسانی شامل نیازهای مادی و معنوی را پوشش دهد و چنین توسعه ای می تواند همه جانبه قلمداد گردد. وی نقد جدی وارد بر الگوهای مارکسیستی و لیبرالیستی را بی توجهی آنها به ابعاد معنوی در نظریه توسعه می داند و می گوید بی توجهی به رفع این قبیل نیازها در نظریات توسعه غربی مهمترین نقطه ضعف آنها است.در واقع ساختار تمدنی غرب نتوانسته است نمونه ای عرضه کند که کاملا موافق طبع بشر باشد و جنبه هایی از مطالبات بشری را نادیده گرفته است. این است که اگر بشریت بخواهد ادامه زندگی قابل قبول بدهد، باید در جستجوی راه حل سومی (به غیر از الگوهای مارکسیستی و لیبرالیستی ) باشد. ندوشن باور دارد که دنیا اکنون از بی تعادلی در شئون مختلف رنج می برد و بیش از همیشه بی تعادل شده است. در حالیکه به اعتقاد ندوشن ویژگی اشراقی گری تمدن شرقی و به ویژه تمدن ایرانی می تواند برای رفع این ضعف در نظریات غربی توسعه کارساز باشد. وی می گوید نتیجه طبیعی پیمودن مسیر تاریخی تمدن اشراقی در ایران توسعه نیست اما راز پایداری تمدن ایرانی به عنوان یکی از کهنسال ترین تمدن های پابرجا،توان یادگیری و تطابق پذیری بالای آن است. بدین معنی که تمدن ایرانی، ابعاد عقلانیت و اندیشه پیشرفت برآمده از غرب را می تواند دریافت کند و با ملحوظ کردن درون مایه های تمدنی و فرهنگی خود به توسعه همه جانبه دست یابد.دکتر ندوشن در این گفت و گو تاکید فراوانی بر ویژگی پایداری تمدن ایرانی و در نتیجه کهنسالی آن داشت که ضروی است در اندیشه توسعه مورد توجه قرار گیرد. این نویسنده و استاد برجسته اهمیت ادبیات و زبان فارسی را نیز در مقولات توسعه مورد توجه ویژه داشتند.
در صورت نیاز به دریافت متن کامل مصاحبه ها لطفا با دبیر کارگروه منابع ملی تماس حاصل فرمائید.
