بایگانی ماه: مهر 1398

مغلطه به معنای استفاده از براهین اشتباه و نادرست برای اثبات یک گزاره است. سفسطه به معنای بی‌توجهی به صدق و کذب ادعا و روش غلبه بر طرف مقابل در مباحثات، مناظرات و گفتگوهای نظری است. هرچند که سوفیست‌ها افراد خردمند و فرزانه‌ای بودند اما به تدریج در آموزش‌های خود روی همین فنون غلبه بر حریف بیشتر همت گماردند تا فنون حقیقت‌یابی و تبادل فکر. هر دو سنت نادرست مغلطه و سفسطه امروز در بسیاری از گفتگوهای علوم انسانی و اجتماعی ایران یا حتی در مقالات علمی به چشم‌ می‌خورد. متاسفانه دراغلب موارد مشاهده شده که در یک گفتگو یا مباحثه، حاضران به طور خواسته یا ناخواسته، برای پیشبرد سخن خود به مغالطه متوسل می‌شوند. استفاده از مغالطه و ناآگاهی طرفین از نوع مغالطه به بروز خطا در جمعبندی و حتی خطاهای بزرگ و مهم در سیاستگذاری می‌انجامد. از این روی، شناخت مغالطه و نقد سخن و اندیشه بر اساس آنها، بسیار ضروری است.