نظریه جهان منطقه ای توسعه: گفت و گو با دکتر مقصود فراستخواه

در ادامه سلسله گفتگوهای علمی با اساتید صاحب نظر در گرایش توسعه، عبدالرسول دیوسالار و علیرضا اسدی به گفت و گو با دکتر مقصود فراستخواه عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی پرداختند. در این گفت و گو، دکتر فراستخواه به همسو با متفکرینی همچون آمارتیارسن، توسعه را به معنای افزایش فرصت های حیات بهتر تعریف نمود. ایشان توسعه را در غالب ارتقادو ویژگی مطلوبیت و قابلیت معنا نموده و افزودند اندیشیدن در خصوص توسعه نیاز به ویرایش های جدی دارد. به اعتقاد این استاد دانشگاه تغییرات و تطابق پذیری های سریع در خصوص توسعه در دنیای امروز بسیار جدی است. بدین معنا که دیگر لیبرالیسم تنها متن مسلط برای توسعه نیست. اگرچه لیبرالیسم یک متن مهم و بسیار جدی در امر توسعه به شمار می رود و تجربه ای مرجع و موفق به حساب می آید، اما تفکر توسعه در لیبرالیسم خلاصه نمی شود. دکتر فراستخواه بر این باور است که جریان نظریه پردازی در توسعه ادامه دار است و متوقف نشده است، بلکه نظریه توسعه اکنون به سمت یک نظریه جهان-منطقه ای (Glocal) پیش می رود.
دکتر فراستخواه در بخش دیگری از مطالب، به تبیین ویژگی منابع پرداخته و افزودند که منابع را باید به صورت یک مجموعه و بسته که دارای یکپارچگی با عناصر اطرافش می باشد مورد بررسی قرار داد. مثلا نفت را باید به قید انسان فهمید. به بیان دیگر منابع را باید در نسبت با عامل بهره بردار آن فهمید و از این رو منبع در رابطه با عاملیت معنا می یابد. از این منظر منبع در برابر عاملیت های مختلف کاربردهای گوناکون می یابد. برای یکی ثروت می شود و برای دیگری نفرین. بدین ترتیب خروجی و نتیجه بکارگیری منابع در صورت بندی های گوناگون متفاوت است. فراستخواه با برجسته کردن منابع نامشهود بر منابه فیزیکی، بر اهمیت منابع انسانی در توسعه تاکید دارد.