طرح پرسش در خصوص توسعه
به نام خداوند جان آفرین
حکیم سخن در زبان آفرین
طرح پرسش در خصوص توسعه
نویسنده: محمدعلی نویدی
پرسش از عقل و علم نشأت می گیرد و خود قوام عقل و بسط دانشاست.
با نگاه تفکری و رویکردی توسعه بنیان، پرسش های توسعه را میتوان در سه محور اصلی و بنیادی دسته بندی کرد:
۱- پرسش های درجه اول که می توانیم پرسش های تفکری و تعقلیبنامیم. این پرسش ها از نوع سوالات هستی شناسی و ماهیت شناسی هستند که با ریشهتوسعه سروکار دارند. شناخت این پرسش ها به ریشه شناسی و معرفت بنیادهای توسعهمرتبط است و بدون آگاهی از چیستی و کم و کیف پرسش های درجه اول اساساً ورود بهمباحث توسعه امکان پذیر نیست و یا نگاه سطحی به مقوله توسعه خواهد بود.
۲- پرسش های درجه دو یا پرسش های راهبردی که جهت گیری های کلیو خطوط استراتژیک را تعیین می کنند. این پرسش ها از یک جهت به پرسش های تفکری وبنیادی مرتبط هستندو از جهت دیگر به برنامه ها و اقدامات بستگی دارند. پرسش هایراهبردی در حوزه ی سیاست گذاری می باشند و در سطح مدیریت استراتژیک مورد توجههستند.
۳- پرسش های عملیاتی یا برنامه ای که می توان آنها را پرسش هایدرجه سوم نامید. اصولاً این پرسش ها نحوه عمل و اقدام را هدایت می کنند و ازچگونگی برنامه های عملیاتی سوال می نمایند.
شناختنحوه ارتباط این سه سطح پرسش بسیار مهم است. درخصوص مقوله توسعه درک و فهم ریشه ومنشأ این پرسش ها و ویژگی های بنیادی آنها و نحوه تعامل و ارتباط این سطوح بسیارحائز اهمیت است و تبیین جایگاه و نقش علل و عوامل در توسعه بستگی تام و تمام بهتشخیص این پرسش ها و خاستگاه آنها دارد.